Besin tedarik zincirindeki yanlış idare ve israf 700 milyon insanın açlık çekmesine neden oluyor

Birleşmiş Milletler Besin ve Tarım Örgütü (FAO) Orta Asya Alt Bölge Koordinatörü ve Türkiye Temsilcisi Viorel Gutu, dünya genelinde 700 milyondan fazla insanın açlıkla uğraş ettiğini belirterek, “Aslında herkesi doyuracak kadar besin üretiyoruz. Fakat biliyoruz ki besinin üçte biri üretim, taşıma ve genel olarak besin zincirinin çeşitli etaplarında kaybediliyor ya da israf ediliyor.” dedi.

AA muhabirinin FAO tarafından yayımlanan Dünyada Besin Güvenliğinin ve Beslenmenin Durumu raporundan derlediği bilgilere nazaran, dünyanın “sıfır açlık” gayesine ulaşma konusunda hala önemli formda geride olduğu tabir ediliyor.

Rapora nazaran, 2023 yılında dünya nüfusunun varsayımı yüzde 28,9’u, yani yaklaşık 2,33 milyar insan, orta ya da yüksek seviyede besin güvencesizliği yaşadı. 2030’a gelindiğinde 582 milyon kişinin kronik yetersiz beslenme yaşayacağı öngörülüyor.

Açlığı, besin güvencesizliğini ve yetersiz beslenmeyi sona erdirme amacına ulaşmak için daha fazla ve faal finansmana muhtaçlık duyulduğuna işaret edilen raporda, gereksinim duyulan finansman açığının birkaç trilyon dolara ulaşabileceği belirtiliyor.

Dünya Bankasının 16 Haziran’da yayımladığı aktüel besin güvenliği bilgilerine nazaran ise birçok düşük ve alt-orta gelirli ülkede mahallî besin fiyatlarındaki enflasyon yüksek düzeylerde seyretmeye devam ediyor.

Şubat-mayıs devrinde düşük gelirli ülkelerin yüzde 76,5’inde, alt ve orta gelirli ülkelerin yüzde 54,5’inde, üst-orta gelirli ülkelerin yüzde 45’inde ve yüksek gelirli ülkelerin yüzde 14,5’inde besin enflasyonu yüzde 5’in üzerinde gerçekleşti.

161 ülkeye ilişkin dataların tahliline nazaran, ülkelerin yüzde 60’ında besin fiyatlarındaki enflasyon, genel enflasyonun üzerinde seyrediyor.

“Yaklaşık 3 milyar insanın sağlıklı beslenme için finansal gücü kâfi değil”

Konuya ait AA muhabirine değerlendirmelerde bulunan FAO Orta Asya Alt Bölge Koordinatörü ve Türkiye Temsilcisi Viorel Gutu, dünyada besin güvenliğinin durumunun umulduğu kadar parlak olmadığını, 700 milyondan fazla insanın açlıkla uğraş ettiğini ve yaklaşık 3 milyar insanın sağlıklı beslenme için finansal gücünün kâfi olmadığını vurguladı.

Bu bulguların, toplumların, ülkelerin ve bireylerin gelişimi açısından telaş verici olduğunu söyleyen Gutu, “Aslında herkesi doyuracak kadar besin üretiyoruz. Lakin biliyoruz ki besinin üçte biri üretim, taşıma ve genel olarak besin zincirinin çeşitli etaplarında kaybediliyor ya da israf ediliyor. Bu nedenle, besinin nasıl üretildiği, saklandığı, taşındığı ve tüketildiği hususlarına dikkat etmemiz gerekiyor. Burada hepimize bir sorumluluk düşüyor zira soframıza gelen besinin sorumluluğu bize ilişkin ve bunun şuurunda olmalıyız.” dedi.

Gutu, besinin yalnızca yenilen bir şey ya da üretilen bir eser olarak değil, birebir vakitte üretimi için toprak, su ve biyolojik çeşitlilik üzere kaynaklar gereken bir öge olarak da görülmesi gerektiğini anlatarak, “Bu kaynaklar sınırsız değil. Dünya nüfusunun 2050’ye kadar 10 milyara ulaşacağı öngörülüyor. Tıpkı kaynaklarla bu 10 milyar insanı nasıl besleyebiliriz? Bu yüzden, daha az kaynakla nasıl daha fazla üretim yapabileceğimize, yani birebir kaynaklarla ya da daha azıyla herkesi nasıl doyurabileceğimize, dair çağdaş ve yenilikçi fikirler geliştiriyoruz. Bu noktada, örneğin bir damla suyu en verimli biçimde nasıl kullanabileceğimizi düşünmemiz gerekiyor.” diye konuştu.

Birçok ülkenin sonlarından geçen ırmaklar konusunda bölgesel işbirliğine odaklanılması gerektiğini ve su idaresiyle ilgili siyasi sorunlara hassas olunması gerektiğini belirten Gutu, “Biz FAO olarak, su tasarrufu sağlayan teknolojilerin nasıl işler hale getirileceğine ve ister büyük ister küçük ölçekli olsun çiftçiler tarafından nasıl benimsenebileceğine dair teknik bahislere odaklanıyoruz. Tıpkı vakitte, tabiat temelli fakat insanların beslenmesi açısından da yararlı farklı tahlil yolları öneriyoruz. Bu da gezegendeki herkesi beslemeye yönelik bir diğer yaklaşımımızı gösteriyor.” tabirlerini kullandı.

“Gıda fiyatlarını değerlendirirken üreticilerin durumunun da dikkate alınması gerekir”

Viorel Gutu, gelecek periyotta besin fiyatlarının gelişiminin piyasa arz ve talebine bağlı olduğunu lakin kimi bölgelerde birtakım besin eser fiyatlarında yaşanan artışın bölgesel ve global genel enflasyonun doğal bir yansıması olduğunu lisana getirdi.

Gıda fiyatlarını değerlendirirken üreticilerin durumunun da dikkate alınması gerektiğini söz eden Gutu, “Burada asıl değerli olan, besinin herkes için erişilebilir ve karşılanabilir olması. Beşerler besine ulaşabilmeli ve onu satın alabilecek durumda olmalı. Gıdayı üretenleri de unutmamalıyız. Besinin ucuz olmasını isterken, bu eserleri üretenleri de düşünmeliyiz. Nitekim onların aç kalmasını ya da yoksulluk içinde yaşamasını mı istiyoruz? Kırsal bölgelerde yaşayan ve gıdayı üreten beşerler, muhtemelen toplumlarımızın en kırılgan kısmı. Onlara da ehemmiyet vermeliyiz. Fiyatları konuşurken, besin zincirinin tamamını, bu zincire dahil tüm insanları ve geçimini besin üretiminden sağlayanları da göz önünde bulundurmalıyız.” değerlendirmesinde bulundu.

“Türkiye’nin kalkınma açısından çok büyük fırsatlara sahip olduğunu düşünüyorum”

Tarımsal üretimde Türkiye’nin rolüne dair de yorumda bulunan Viorel Gutu, Türkiye’nin ziraî üretimde açıkça önder ülkelerden biri olduğunu ve bölgesinde de mutlaka önde gelen bir pozisyonda bulunduğunu lisana getirdi.

Gutu, Türk eserlerini bölgedeki raflarda her yerde görmenin mümkün olduğunu belirterek, “Türkiye’nin kalkınma açısından çok büyük fırsatlara sahip olduğunu düşünüyorum.” açıklamasını yaptı.

Türkiye’nin muhtaçlığı olan öbür ülkelere yardım etme sorumluluğuna işaret eden Gutu, kelamlarını şöyle tamamladı:

“Eğer Türkiye, büyüklüğüyle, yenilikçiliğiyle, üretim teknolojileriyle, yani çağdaş ve ilerici her alanda, liderlik ediyorsa, o vakit bu yenilikleri kalkınmaya muhtaçlık duyan başka ülkelere taşımayı da denemeliyiz. Biz de şu anda Türk hükümetiyle FAO-Türkiye paydaşlık programları çerçevesinde tam olarak bunu konuşuyor ve hayata geçirmeye çalışıyoruz.”

About The Author

admin

See author's posts